Σε διαβούλευση ο Κλεισθένης Ι
Με μεγαλύτερη αλλαγή τη θέσπιση της απλής αναλογικής στις αυτοδιοικητικές εκλογές, δόθηκε την Παρασκευή σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών «Κλεισθένης Ι», για τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το νομοσχέδιο εστάλη στην ΕΝΠΕ, την ΚΕΔΕ και στους εκπροσώπους των εργαζομένων στους ΟΤΑ, με τις αντιδράσεις να έχουν ήδη ξεκινήσει έχοντας προγραμματιστεί έκτακτη γενική συνέλευση της ΚΕΔΕ για τις 11 Μαίου και έκτακτο κοινό συνέδριο ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ για τις 12 Μαίου δηλαδή δυο ημέρες πριν την λήξη της διαβούλευσης στις 14 Μαίου στις 3 το μεσημέρι, παρά το αίτημα των αυτοδιοικητικών για δίμηνη διαβούλευση. Θα προηγηθούν την ερχόμενη Τετάρτη 2 Μαίου έκτακτα διοικητικα συμβούλια της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ προκειμένου να αξιολογηθεί το περιεχόμενο του νομοσχεδίου και να καθορισθούν οι τρόποι δράσης της Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα η ΚΕΔΕ καλεί να Δημοτικά Συμβούλια των Δήμων να συγκληθούνστις 4 και 7 Μαίου καθώς και τα ΔΣ των ΠΕΔ στις 8 και 9 Μαίου και να λάβουν αποφάσεις πάνω στο περιεχόμενο το νομοσχεδίου.
Με βάση το νέο εκλογικό σύστημα που εισάγει, το σύνολο των εδρών του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου κατανέμεται στους συνδυασμούς που έλαβαν μέρος στις εκλογές, ανάλογα με τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στον α’ γύρο. Εάν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή (β’ γύρος), ανάμεσα μόνο στους υποψήφιους δημάρχους και περιφερειάρχες των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Όλοι οι τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι εκλέγονται με βάση την πρώτη ψηφοφορία (α’ γύρος), σύμφωνα με τους σταυρούς προτίμησης που έλαβε καθένας στην ψηφοφορία αυτή.
«Θεσπίζεται το σύστημα της απλής αναλογικής ως το σύστημα εκείνο που στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα οδηγήσει στην αναζήτηση και επίτευξη συναίνεσης, σύγκλισης και συνεργασίας ανάμεσα στις παρατάξεις που μετέχουν στα όργανα διοίκησης, ενώ παράλληλα θα κινητοποιήσει πολίτες και υγιείς δυνάμεις, οι οποίες μέχρι σήμερα αποκλείονταν λόγω των στρεβλώσεων του ισχύοντος πλειοψηφικού εκλογικού συστήματος από τη συμμετοχή στα κοινά σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο», σημειώνει το υπουργείο.
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές θα διενεργούνται την δεύτερη Κυριακή κάθε τέσσερα χρόνια. Η διάρκεια της δημοτικής και περιφερειακής περιόδου επανέρχεται στα τέσσερα έτη, αντί για την πενταετία που ισχύει με τον «Καλλικράτη». Οι νέες αυτοδιοικητικές αρχές θα αναλαμβάνουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου και η θητεία τους θα λήγει 31 Δεκεμβρίου. Έτσι για το 2019 οι κάλπες θα στηθούν στις 13 και 20 Οκτωβρίου 2019, αντί για τον Μάιο του ίδιου έτους και ως εκ τούτου αποσυνδέονται από τις ευρωεκλογές και βέβαια παρατείνεται η θητεία των σημερινών δημοτικών και περιφερειακών αρχών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2019.
Σε ότι αφορά τους Δήμους αλλαγή υπάρχει ως προς την εκλογή προέδρων των κοινοτήτων έως και πεντακοσίων (500) κατοίκων θα γίνεται με χωριστή κάλπη και με ενιαίο ψηφοδέλτιο, όλων των μεμονωμένων υποψηφίων. Από την άλλη σε ότι αφορά τις περιφέρειες υπάρχουν αλλαγές σε ότι αφορά τους αντιπεριφερειάρχες των Περιφερειακών Ενοτήτων οι οποίο με τον Καλλικράτη, συμμετείχαν στα ψηφοδέλτια αλλά δεν ελάμβαναν σταυρό προτίμησης. Αντίθετα με τον Κλεισθένη προβλέπεται ότι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες θα τοποθετούνται σύμβουλοι που έχουν εκλεγεί με σταυρό προτίμησης ανάμεσα στους υποψηφίους κάτι ανάλογο δηλαδή που συμβαίνει μέχρι σήμερα και στους δήμους με τους αντιδημάρχους.
Το σχέδιο νόμου διακρίνει σε έξι κατηγορίες τους δήμους, με βάση τον πληθυσμό τους, τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά τους, τα βασικά χαρακτηριστικά της οικονομικής δραστηριότητας εντός των ορίων τους, το βαθμό αστικοποίησής τους, την ένταξή τους ή μη σε ευρύτερα πολεοδομικά συγκροτήματα μητροπολιτικού χαρακτήρα και τη θέση τους στη διοικητική διαίρεση της χώρας. Οι κατηγορίες είναι οι εξής:
α) Δήμοι μητροπολιτικών κέντρων. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλοι οι δήμοι των πολεοδομικών συγκροτημάτων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. .
β) Μεγάλοι ηπειρωτικοί δήμοι και πρωτεύουσες νομών με πληθυσμό άνω των 25.000 κατοίκων.
γ) Μεσαίοι ηπειρωτικοί δήμοι, με πληθυσμό άνω των 10.000 και έως 25.000 κατοίκων.
δ) Μικροί ηπειρωτικοί και μικροί ορεινοί δήμοι, με πληθυσμό κάτω των 10.000 κατοίκων.
ε) Μεγάλοι και μεσαίοι νησιωτικοί δήμοι. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλοι οι νησιωτικοί δήμοι με πληθυσμό άνω των 3.500 κατοίκων.
στ) Μικροί νησιωτικοί δήμοι, όπου υπάγονται όλοι οι νησιωτικοί δήμοι, με πληθυσμό έως 3.500 κατοίκους.
Επιπλέον, αποσυνδέεται η εποπτεία των ΟΤΑ από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ενισχύονται οι θεσμοί συμμετοχής και δημοσίου διαλόγου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και θεσπίζεται το πλαίσιο για τη διεξαγωγή δημοτικού και περιφερειακού δημοψηφίσματος. Το ίδιο νομοσχέδιο που διαρθρώνεται σε 237 άρθρα, περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τη λειτουργία των φορέων διαχείρισης στερεών αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), καθώς και ρυθμίσεις για την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη άσκηση των αρμοδιοτήτων που σχετίζονται με την απονομή της ιθαγένειας και την πολιτογράφηση.
Στις πρώτες του δηλώσεις για το νομοσχέδιο ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης επισημαίνει ότι δεν προωθούνται σημαντικές τομές , δεν προωθείται η αποκέντρωση και η μεταφορά αρμοδιοτήτων από το κεντρικό κράτος προς την αυτοδιοίκηση, δεν εισακούστηκαν οι μεταρρυθμιστικές προτάσεις που κατατέθηκαν εδώ και σχεδόν δυο χρόνια στο δημόσιο διάλογο, για να καταλήξει λέγοντας πως με
εξαίρεση την αλλαγή του εκλογικού συστήματος , που θα δημιουργήσει ακυβερνησία και προβλήματα στη λειτουργία των Δήμων, δεν προωθείται καμία σημαντική αλλαγή στη λειτουργία του κράτους.
.Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος Κώστας Αγοραστός επισημείνει ότι το Σχέδιο Νόμου δεν είναι η μεταρρύθμιση που έχουν ανάγκη η Αυτοδιοίκηση, η κοινωνία, η πατρίδα μας, το χαρακτηρίζει άτολμο και διαχειριστικό προσθέτοντας ότι αντανακλά τη συντηρητική νοοτροπία μιας κεντρικής γραφειοκρατίας που πασχίζει να κρατήσει τα κεκτημένα της αλλά και να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της. Ο κ. Αγοραστός επισημαίνει ότι το νοσοσχέδιο θα δημιουργήσει πολλαπλάσια προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία των ΟΤΑ, καταδικάζει Περιφέρειες και Δήμους σε «εγκλωβισμένη ακυβερνησία» και στρώνει το έδαφος ώστε να επιχειρήσουν ξανά να εγκαταστήσουν στην Αυτοδιοίκηση διορισμένους κυβερνητικούς επιτρόπους με κομματικά ένσημα. « Μόνοι κερδισμένοι οι ολιγάρχες που με μικρές χορηγίες θα ελέγχουν εύθραυστες πλειοψηφίες στα Συμβούλια», επισημαίνει μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος.